KOLEKTIVISMO
kaj sia rolo en estonta socio
Ni celas socian modelon al kiu la nuna kapitalismo povus ŝanĝi; kaj tiu sistemo povus esti la Kolektivismon.
Kion por kolektivismo ni signifas?.
Sub la vorto kolektivismo ni signifas socian sistemon kie la propiaĵo de la produkrimedoj apartenas al la socio kaj ne al privataj propietuloj; kie la loka politika potenco apartenas al laboristaj konsiloj; kie la politika kaj ekonomia potenco apartenas al loka konsilio federacio; kie la potenco de la leĝa povo (parlamento) estas rekte elektita de la bazaj demokrataj laboristkonsiloj; kie la potenco de la iganta povo (registaro) ankaŭ estas rekte elektita de tiuj bazaj laboristkonsiloj.
La ŝtato, en la senco kiu ni kutime signifas, malaperas kaj novaj asambleaj organoj aperas.
La kolektivaj produktojn dispartigas al laboristoj proporcie je la kvanto de la plenumita laboro, kompreneble subtrekinte parto por la solidareco kaj la ĝeneralaj bezonoj de la tuta socio.
Sub la kolektivista sistemo la ekonomian vivon de la firmaoj regas la laborista konsilio aŭ entrepen-konsilio, sed firmaoj interne funkcias per faka strukturo, laŭ tiu gvidado.
La entrepren-konsilion elektas rekte la laborista Asambleo, kiu ĉiam povas ŝanĝi iun iajn membron aŭ eĉ la tutan entrepren-kosilion, ekz. se ĝi ne bone sekvas lian gvidado.
La ĝeneralan ekonomion de la tuta socio planas la Ekonomia Konsilio. Tiu organo formiĝas el Sektoraj Konsilioj. Ĉiu Sektora Konsilio anas la firmaoj de la sama aktiveco.
Kolektiva Banko rikoltas kontribuaĵojn kaj plusojn de la firmaoj kaj uzas ĝin for financi la firmaoj kiuj tion bezonas. Do, ĝi funkcias kiel distribui-organo de la generadvaloro.
La labortempo estas la kvanto kiu regas,nenur la laboristpagon sed ankaŭ la ekonomian kalkuladon. Tiu koncepto servas por kalkuli la prezon de ĉiu produkto.
Indas substreki ke la propieto de la produktrimedoj ne apartenas al Ŝtato sed al la Socio; tiel, nur la kolektivista reganta organo, kiel Entrepren- Asambleo, Entrepren-Konsilio, Sektora Konsilio aŭ Ekonomia Konsilio povas ĝin regi.
La homojn rajtas ja havi siajn proprajn havajojn kiel domo, ktp., kaj lasi ĝin kiel heredaĵojn.
Laboro kaj laborprodukto.
En la nuna socio la homo ŝangâs sian laborprodukton kontraŭ salajro. Tiel, ĉiuj rilato kun ĝi malaperas. Neniel tiu laborprodukto apartenas al laboristo: ĉiam apartenas al kapitalisto kiu dungas lin. Ankaŭ por fiksi ĝian prezon. La laborprodukto igas varon. La laboristo disigas de la rezultode sia laboro.
En la kolektivismo, la laboristo ne perdas la rilaton kun sia laborprodukto. Li ĝin donas al Socio, kaj ĝia prezo estas fiksita por la labortempo, la uzado de krudmaterialoj kaj produktrimedoj. Plusvaloron de kapitalisto ne ekzistas.
Laboristo ricevas do la socian prezon de sia laboro; kompreneble, parto iras al socia fonduso por redistribui al aliaj sociaj aktivaĵoj tra la Kolektiva Banko aŭ al socia fonduso kiu iras al Ŝtato por sano, klerigado, ktp.
Ĉiu produkto havas tiun prezon kiu rezultas de la ekvacio:
prezo=laborforto +(krudmaterialoj+produktrimedoj),
tio estas: la laborfoto en laborhoroj, plus krudmaterialoj, ankaŭ en laborhoroj, plus
Rilatoj inter kolektivismo kaj memmastrumado
Memmastrumado limas al mastrumado ene de ĉiu firmao, dum kolektivismo etendas al multaj firmaoj kaj al rilatoj inter ili,ekzemple per kolektivaj bankoj. Kolektivismo temas pri firmaoj de ĉiuj sektoroj, formante unitan korpon, eventuale okupante la tutuan socion.
Kiel al kolektivismo povas oni alveni?
Historie la paŝo de iu sociosistemo al alia ,ekz de la Sklavismo al Feŭdismo aŭ de ĝi al Kapitalismo estis malrapida, kun akceloj kaj bremsadoj.
Oni do povus pensi ke ankaŭ la paŝo de la Kapitalismo al Kolektivismo oni povus fari per progresivaj paŝoj.
La kolektivistuloj devus difini strategion per alveni al nova socio.
Grava problemo estas la nuna individuema mensa etoso, kiun la kapitalismo amase igas. Ankaŭ la sensolidareco estas ĉefa problemo.
Ĉu oni povus bazi politikan penson kaj agado en kolektivismo?
Jes, ĝi povus sed tion ne ekzistas momente.
Historia enkonduko: industria kolektivismo ĉe Katalunio1936 1938kaj Valencilando 1936 1939.
Kiam la ŝtatrenverso de la hispana burgaro okazis en 1936, sia movado malksukcesis en granda parto de la hispana ŝtato; tiel okazis certe en Katalunio kaj Valencilando. Aperis komitat-registaroj en preskaŭ ĉiu urbeto, kiuj veran potencon havis.
Grandaj firmao perdis siaj estroj kaj propietuloj, timante pri siaj vivoj ĉar ili subtenis la ŝtatrenversistojn. Malsame, laboristoj revenis al liaj laborlokoj por daŭrigi liajn laborojn: tiaj firmaoj devenis kolektivigitaj.
Timis pri alpropiaĵo de la firmaoj por socia propieto, tute ne pri alpropiaĵo de ĝi por la mem laboristoj.
Ni devus memori ke en tiu tempo regis en Katalunio propran registaron, la Generalitat, ene de la hispana ŝtato. La Generalitat, alvenis al ideo ke ĉiuj kolektivigiadoj devis simile okazis; ke ne taŭgis ke anarĥistoj,marksistoj kaj respublikanoj faris malsamajn sistemojn. Do temis pri homogeni strukturojn, cedante iom ĉiu ideologia fluo.
Ankaŭ pli: la firmaoj devis organizigi laŭ sektoroj por faciligi la bezonatan ekonomian planadon. Kaj eĉ ĝenerala koordinado kaj financado estis bezonota.
Tiel, kataluna registaro starigis “Kolektivigadan Dekreton” kiu donis leĝan statuton al Kolektiviga agado.Do, leĝan disdaŭrecon okazis ekde la olda kapitalista propiaĵo al nova, kolektivigita situacio.
Tiun Dekreton starigis komisiono kie la malsamaj politikaj fortoj estis reprezentitaj. Do la anarĥosindikista CNT, la komunistaj,la troskista POUM kaj la respublicana ERC.
Kiel dirite, ia la dekreto estis sintezo , kreativa sintezo de tiu malsamaj fortoj. La rezulto fakte sugestas la kolektivista ideo de Mikaelo Bakunino, James Guillaume major Ricardo Mella. Iom for de la ortodoksa liberecana komunismo kaj tre for de la “aŭtoritata” komunismo.
La 14 de Aŭgusto 1936 estis kreita la Ekonomia Konsilio kiel reganta organo de la ĝenerala ekonomia vivo.
En Valencilando, la potencon prenas la Ekzekutiva Popola Konsilio (CEP en la kataluna ) por la centra parto de la teritorio, tio estas kelkaj 80 km cirkaû Valencio. La movado estis simila al Barcelono; fakte homojn de Valencio visitis Barcelonon por scii pri Kolektivista Dekreto kaj la CEP staris “Bazoj pri kolektividad firmao..ktp”, simile al antrûmenciita dekreto, eblepli radikala. Urboj kiel Alcoil staris sola kaj ia firis simila kiel Valencio.
Menciendas la kolektivista agado en la oranĝa kultivado kaj komerzo (CLUEA).